Một bộ đèn LED chất lượng, tuổi thọ là bao nhiêu ?
“Nhà tui sắp xong rồi, đến giai đoạn bận rộn nhất là tìm kiếm và mua các trang thiết bị. Hôm qua tui có đi một số cửa hàng và tìm kiếm trên các website về đèn LED âm trần. Đủ các chủng loại, kiểu dáng, chất lượng. Tui thì tui thích thương hiệu PHILIPS , nhưng có một thắc mắc rất lớn là sao các thương hiệu khác tuổi thọ đèn của họ rất cao 40.000 đến 60.000 giờ nhưng của PHILIPS lại thấp hơn nhiều ? Loại rẻ thì chỉ có 15.000 giờ, loại tốt nhất cũng chỉ khoảng 25.000 giờ ? Không lẽ một thương hiệu đứng đầu về chiếu sáng toàn cầu mà chất lượng lại kém thế ?” – Khách hàng Nguyễn Khắc Toàn.
Câu hỏi của anh tôi đã trả lời ngay tại lúc đó, bây giờ tôi xin viết lại để các bạn đọc có cùng thắc mắc với anh Toàn cũng có thể hiểu.
Đầu tiên tôi xin nói về cách tính tuổi thọ của một bộ đèn LED.
Cách tính tuổi thọ của bóng đèn Led không giống các loại đèn sợi đốt, đèn halogen và đèn huỳnh quang truyền thống, tuổi thọ của các lọai đèn có công nghệ cũ này chủ yếu dựa vào thời gian thắp sáng. Theo tiêu chuẩn Châu Âu IEC60064 sau khi đèn được thắp sáng trong thời gian tuổi thọ công bố, nếu số lương đèn còn hoạt động được với tỉ lệ 50% nghĩa là đèn đã đạt được tuổi thọ công bố. Tiêu chuẩn tính tuổi thọ này chỉ dựa vào thời gian mà một lượng đèn nhất định còn hoạt động chứ không đề cập đến lượng ánh sáng do đèn phát ra có suy giảm theo thời gian vận hành hay không.
Tuy nhiên, ngành công nghiệp bán dẫn lại tính tuổi thọ đèn Led khác đi so với các đèn truyền thống nhất là khi đèn Led bùng phát trở thành xu hướng chính của ngành chiếu sáng như hiện nay thì trong cách tính tuổi thọ đèn Led có rất nhiều cách tính được đưa ra. PHILIPS đã tìm kiếm và chọn tiêu chuẩn đúng đắn nhất cho sản phẩm Led của mình.
Chữ “L” là ký hiệu biểu thị cho lượng ánh sáng còn lại của đèn tại thời điểm tuổi thọ công bố. Chẳng hạn như sản phẩm công bố tuổi thọ 20,000 giờ theo cách tính L70 có nghĩa là lượng quang thông trung bình còn lại sau 20,000 giờ hoạt động là 70% so với lúc đèn còn mới, hay nói cách khác là đèn sẽ giảm 30% độ sáng. Tương tự L70 25,000 giờ có nghĩa là sau 25,000 giờ đèn sẽ giảm 30% độ sáng. Cần lưu ý rằng cách tính trên (L) không đề cập đến số lượng đèn bị hỏng trong thời gian tuổi thọ công bố.
Yếu tố thứ 2 : Về chất lượng thông tin được công bố từ hãng.
Các thông tin sản phẩm chiếu sáng PHILIPS đều phải thông qua các tiêu chuẩn đo đạc nghiêm túc và được các đơn vị quản lý chất lượng kiểm tra thường xuyên. Các thông tin về sản phẩm được công bố toàn cầu phải luôn chính xác, bởi đó công cụ để nhiều bên như các công ty vấn thiết kế, các đơn vị quản lý chất lượng, các kỹ thuật viên của dự án, công trình sử dụng. Và một sai sót nhỏ thôi cũng gây ảnh hưởng rất nhiều.
Các sản phẩm chiếu sáng PHILIPS được cung cấp toàn cầu, nghĩa là PHILIPS phải đảm bảo các sản phẩm của mình đạt tất cả các tiêu chuẩn về chất lượng sản phẩm lẫn tiêu chuẩn an toàn môi trường.
Qua 2 yếu tố trên, ta có thể nhận thấy một sự thật tại thị trường chiếu sáng ở Việt Nam như sau :
Các hãng đưa ra đủ các thông số đẹp mắt nhưng không đưa ra một tiêu chí quản lý và kiểm định chất lượng sản phẩm rõ ràng, và cũng không có cơ quan nhà nước quản lý vấn đề công bố thông số sản phẩm hay một đơn vị có uy tín kiểm định lại các thông số mà các hãng đã đưa ra.
Anh A muốn bán sản phẩm của mình được nhiều, anh chỉ việc in thông số quang thông lên cao chót vót, tuổi thọ đèn 40.000 giờ, 50.000 giờ hay 55.555 giờ là được. Bởi rõ ràng là các thông số kia không có bất kỳ tiêu chuẩn nào đo lường và cũng không có ai kiểm tra và chấn chỉnh. Rồi anh B, anh C, anh D,…. ai cũng đẩy các thông số sản phẩm của mình lên mức thần thánh để bán được hàng và người chịu thiệt đó chính là người dùng cuối, chính khách hàng mà họ gọi là thượng đế.
Nhưng . . . bạn có để ý một điều là bạn đi các công trình lớn, cao ốc, khách sạn cao cấp lại không thấy các thương hiệu dỏm đời trên ? Trong khi thông số của họ quá đẹp. Giá rẻ hơn PHILIPS 2 lần , tuổi thọ dài gấp 2 lần, quang thông hơn gấp rưỡi ? Bởi vì với những người có kinh nghiệm, những chiêu trò ấy sẽ không thể sống nổi. Các thương hiệu ấy chỉ được tạo ra để lướt sóng thị trường, kiếm phần lợi từ những người tiêu dùng không có điều kiện và thời gian tìm hiểu thông tin.
Rồi có một số hãng lý luận vầy nè : Tuổi thọ ChipLED của chúng tôi được đo đạc có tiêu chuẩn và đúng như chúng tôi công bố !
Bạn thấy đúng chứ ?
Rất tiếc đó lại là một chiêu trò khác . . .
Bạn nên hiểu như vầy, một bộ đèn được phân ra làm nhiều phần, nhưng có 2 phần chính là ChipLED và Driver. Bất kỳ thành phần nào trên bộ đèn hư sẽ dẫn đến hư cả bộ đèn. Có thể là ChipLED hư, có thể là Driver hư, có thể là cảm biến hư, có thể là bộ điều khiển hư,…. nhưng nói chung chỉ cần 1 bộ phận trong bộ đèn hư, là xem như cả cái đèn bị hư.
Mà nếu bạn hiểu bản chất của những con ChipLED, nó chỉ là những lớp bán dẫn, nó sẽ rất rất khó hư, có thể hoạt động đến 100.000 giờ là chuyện bình thường, chủ yếu chỉ làm giảm độ sáng. Vì vậy, khi họ công cố tuổi thọ bộ đèn 50.000 giờ thì ý nghĩa của họ là ChipLED của họ có tuổi thọ đến 50.000 giờ.
– “Nhưng . . . sao tui mới thắp 7 tháng thì hư hàng loạt ?”
– “Của anh là hư nguồn chứ có hư ChipLED đâu” =))
Cho nên, xin nhắc lại là tuổi thọ của một bộ đèn sẽ là tuổi thọ của cả bộ đèn hoặc linh kiện nào có tuổi thọ thấp nhất. Chứ đừng mang tuổi thọ của ChipLED ra đánh đố người tiêu dùng nữa.
Cầu Hàm Rồng – Đà Nẵng, một trong những kiệt tác chiếu sáng do PHILIPS thực hiện
Quay lại thắc mắc của anh Toàn bên trên, ta sẽ có một câu hỏi : Làm sao để biết vàng thau lẫn lộn giữa cái thị trường rối ren này mà người bán lại càng làm ta thêm rối ?
Theo tôi có 3 cách tối ưu để lựa chọn cách thiết bị :
1. Lựa chọn theo thương hiệu. Cái này tối ưu về chất lượng nhưng không tối ưu về giá, bởi chẳng có cái gì ngon bổ và rẻ cả. Thương hiệu đây là mang tầm giá trị toàn cầu, chứ không phải kiểu bố cáo từa lưa hột dưa như các ví dụ trên nhé. Các thương hiệu chiếu sáng TOP toàn cầu : PHILIPS , OSRAM, GE – General Electric, CREE, Infineon, Cooper Lightting, Trilux, . . .
2. Lựa chọn theo kinh nghiệm. Cái này cần kiến thức chuyên sâu và thiết bị, bạn phải tháo đèn ra, đánh giá các thành phần, chất lượng linh kiện. đo đạc các thông số quang thông đèn, độ ổn định của nguồn, tỷ lệ suy giảm quang thông của ChipLED, khả năng chịu vượt tải của nguồn, . . . Nhiều hàng cũng ngon lành lắm, nhưng vấn đề là bạn phải biết lựa chọn.
3. Lựa chọn theo người quen uy tín gần nhà. Cái này là thiệt đó nhé. Bạn mua gần nhà, bạn yêu cầu họ tem bảo hành, giấy bảo hành, cam kết bảo hành càng lâu càng tốt. Để có hư hỏng hay chập chờn, mờ thì bạn chạy ra bảo hành cho thuận tiện và nhanh. Hư hoài cũng mệt thật đấy, nhưng ít ra thì họ cũng bảo hành sửa chữa đỡ tốn tiền mua mới. Àh cái chữ uy tín quan trọng lắm nhé, nhiều ông nội không uy tín tìm cách đổ thừa lỗi do mình hoặc nhận bảo hành rồi ngâm cho cả tháng trời @.@ Cẩn thận !
Với các thông tin mình đã chia sẽ bên trên, hy vọng bạn sẽ luôn có những sự lựa chọn đúng đắn.
P/s : Bài viết dựa vào các kiến thức và kinh nghiệm của mình. Anh em đọc có chỗ nào cần bổ sung xin thoải mái nhận xét và góp ý.
Cám ơn và trân trọng !
[kkstarratings]
